Vorige week heb ik uitgelegd (in drie blogposts…) hoe de Amerikaanse verkiezingen hier werken. In samenvatting: het gaat over kiesmannen (=leden van het Electoral College) die gegroepeerd per staat een aantal stemmen leveren voor de president. Dinsdag 8 november (wanneer jullie in Nederland dit lezen) zijn die verkiezingen aan de gang. Hoe gaat dat hier praktisch? Er zijn nogal wat drempels in het stemproces.

Verkiezingen in State College 

Voordat je mag stemmen in Amerika, moet je je in de meeste staten van Amerika (waaronder Pennsylvania) eerst registreren om te stemmen. Daardoor was de deadline vier weken geleden. Je kon in Pennsylvania jezelf online registreren, mits je een State ID of rijbewijs uit Pennsylvania hebt. Praktisch probleem: niet iedereen in Amerika heeft een geldige State ID danwel rijbewijs uit de staat waar zij wonen (vooral arme mensen en mensen uit bepaalde bevolkingsgroepen), en niet iedereen denkt eraan om zichzelf van te voren te registreren (ook vooral arme mensen en mensen uit bepaalde bevolkingsgroepen lukt dit niet).

Heb je je wel geregistreerd, dan moet je in persoon stemmen. In Pennsylvania moet je in principe zelf stemmen (er zijn uitzonderingen voor o.a. mensen met een handicap, militairen, studenten die buiten huis woonplaats wonen, voor mensen die niet in hun woongemeente zijn die dag, en anderen… die mogen een zogeheten ‘absentee ballot’ opsturen per post). In een aantal staten, zoals Nevada en Florida, wordt er ‘early voting’ toegestaan – en daarmee wordt er meerdere weken gestemd. Daarmee hebben mensen veel meer mogelijkheden om te stemmenn. In de staten Oregon, Washington en Colorado wordt er alleen via de post gestemd. In Pennsylvania wordt er alleen op 8 november gestemd (in persoon), tussen 7 uur ’s ochtends en 8 uur ’s avonds. Uiteraard varieert het tijdvak per staat – sommige (delen van) staten stoppen er al om 6 uur mee.

Wij mogen niet stemmen, want wij zijn geen Amerikaans staatsburger. Maar mochten wij wel stemmen, dan moet dat gebeuren in de ‘precinct’ (=kiesdistrict). Het stemlokaal in onze precinct is in een verzorgingshuis in de buurt. Ze verwachten hier in State College, en elders in Amerika, lange rijen voor het stemhokje… Uiteraard omdat dit historische verkiezingen zijn, omdat Amerika nogal verdeeld is, omdat de peilingen laten zien dat Donald Trump en Hillary Clinton nog best dicht bij elkaar liggen qua kansen op de president, en omdat Pennsylvania een swingstate is.

De laatste peilingen…

Ik weet niet of jullie in Nederland (en Duitsland 🙂 ) inzien hoe groot de kans eigenlijk is dat Donald Trump president wordt. Op dit moment laten de laatste peilingen zien dat Donald Trump maar liefst 30% kans op winst heeft (omdat de voorsprong van Hillary Clinton niet per se heel groot is in bepalende swingstates). Er zijn echt heel veel mensen hier in Amerika die Hillary zo erg niet zien zitten dat zij denken dat Donald Trump een betere kandidaat is – iets wat ik nog steeds niet goed begrijp, en helemaal niet had verwacht eerlijk gezegd…

De laatste peilingen van fivethirtyeight.com

Volgens de laatste peilingen heeft Hillary Clinton wel ruim twee keer zoveel kans om president te worden, dat is in principe geruststellend (want ik ben absoluut voor Hillary Clinton en tegen Donald Trump als je me deze keuze voor zou leggen), maar 30% kans op een Donald Trump ramp-presidentschap vind ik persoonlijk 30% te veel.

Wanneer is de uitslag?

Goed. Er wordt dus gestemd. En wanneer is er de uitslag? Een paar uur later wanneer iedereen klaar is… Nu is er een complicerende factor in Amerika – we hebben hier tijdzones. Wij zitten in de meest oostelijke tijdzone (het tijdverschil met Nederland is 6 uur). In California zijn ze 3 uur later (het tijdverschil met Nederland is 9 uur), en er zitten ook nog staten tussenin, zoals Minnesota en Utah. Dan zijn er ook nog Alaska (vier uur later) en Hawaii (vijf uur later) maar die staten hebben zo weinig kiesmannen en zijn geen swingstates, en dus maken ze weinig verschil voor de verkiezingsuitslag. Al met al duurt het even voordat iedereen in Amerika uitgestemd is. En het duurt dus even voordat alle resultaten bekend zijn.

Het verschil in het sluiten van de stemhokjes (in de tijdzone van Pennsylvania)

Om 8 uur ’s avonds onze tijd is er een blok van 20 staten dat ‘klaar’ is, inclusief een groot aantal swingstates zoals New Hampshire, Michigan, en Pennsylvania. Die zijn belangrijk, want die hebben grote invloed op het verkiezingsresultaat. Kort daarna beginnen de ‘exit polls’ binnen te stromen – dat zijn in eerste instantie nog steeds schattingen op basis van wat stemmers zeggen als ze het stemhokje uitlopen. Afhankelijk van hoe snel een stemdistrict de boel heeft geteld worden er resultaten gecommuniceerd. En dan is het afhankelijk van hoeveel staten met de bijbehorende kiesmannen voor Hillary Clinton danwel Donald Trump (en misschien nog wel voor een third party…) stemmen, voordat er een resultaat is.

En wat doen wij?

Wij gaan rond 8 uur naar vrienden van ons om daar psychologische ondersteuning te geven in geval het te spannend wordt of als het mis gaat… Tegelijkertijd kunnen onze Amerikaanse vrienden ons duiden wat er precies gebeurt, want wij weten natuurlijk lang niet alles.

Het zou, bij een hele spannende, gelijkopgaande strijd nog lang kunnen duren voordat de uitslag bekend wordt. Het zou dus zomaar kunnen zijn dat wij pas rond drie, vier uur ’s nachts onze tijd de uitslag hebben (dus negen, tien uur ’s ochtends in Nederland). Dan liggen wij in bed hoor… en worden wij misschien wakker met groot nieuws. Maar misschien implodeert Donald Trump wel volledig en is het snel bekeken.

Pfff… spannend hoor…