Gisteren vertelde ik over ons verblijf in Detroit. Het hoogtepunt van die reis was onze foto tour door een aantal verlaten gebouwen in Detroit. Nee, dat is niet de meest gangbare toeristische bestemming, maar wel een unieke ervaring. De neergang van Detroit in de recente historie maakt het tot een absoluut interessante stad (hoe cru dat ook klinkt…).

Wat is er zo interessant aan Detroit?

Vooral voor Amerikanen was het was lastig te begrijpen wat ons nu zo trekt in Detroit. Het zit ‘m in het unieke karakter van Detroit. Detroit was vroeger een grote stad met in 1950 ruim 1.8 miljoen mensen. Het was HET centrum van de auto industrie. Door onder andere rassenrellen in de jaren 50, de energiecrises in de jaren 70, en de meest recente financiele crisis zijn er heel veel mensen uit Detroit weggegaan. Detroit ging zelfs failliet in 2013. Er wonen nu minder dan 700.000 mensen in de stad.

De combinatie van vroeger succes en een hele snelle neergang kun je in Detroit heel veel oude verlaten gebouwen zien. Denk dan aan vervallen huizen, maar ook aan verlaten autofabrieken (die destijds gewoon in de stad stonden, niet in een ‘corn field’ zoals ze dat nu zouden doen) en aan scholen die dicht zijn gegaan. Amerika is een groot land, en er is veel ruimte, dus men heeft die oude, vervallen huizen gewoon laten staan. Vergelijk dat met Nederland: daar worden oude, niet gebruikte gebouwen verkocht, verbouwd of afgebroken (uitzonderingen daargelaten). In Detroit was de ellende zo groot dat het te veel geld kostte om al die gebouwen af te breken (is ook duur – die dingen zitten natuurlijk vol met asbest en andere niet zulke toffe materialen).

Veel van die oude gebouwen zijn ‘ingenomen’ door zwervers en criminelen. Alles wat nog enigszins gebruikt of verkocht kon worden is uit die gebouwen verdwenen. Inmiddels gaat het een stuk beter met Detroit. Beetje bij beetje worden gebouwen hersteld (bijvoorbeeld zitten er in het Grand Central Station inmiddels nieuwe ramen) of worden afgebroken, en er worden nieuwe gebouwen in Detroit neergezet (denk aan het Comerica Park Baseball Stadion). En dit trekt vrije geesten naar de stad. Je krijgt dan kunstprojecten als het Heidelberg Project (zie hier het blog van mijn zusje Hendrieke over het Heidelberg Project die daar een jaar geleden is geweest, of lees mijn verslag van gisteren daarover), en hipsters die de wijk Corktown hebben opgeknapt en een heel nieuw gezicht hebben gegeven. Al met al heeft Detroit op deze manier heel veel karakter gekregen. Ik houd wel van de rafelranden die er nog overal zijn.

Een tour langs verlaten gebouwen, hoe regel je dat? 

Het fenomeen heet ‘Urbex’ – urban exploring, zoiets als op safari in stedelijke gebieden. Er zijn in Detroit een aantal groepen die zich bezighouden met Urbex, en dat richt zich in Detroit dan vooral op verlaten gebouwen. Je kunt ook tours met ze regelen. Dat is wel aan te raden, want je kunt beter zelf niet verlaten gebouwen in. Deze Urbex-mensen weten welke gebouwen veilig zijn. Denk aan afwezigheid van zwervers of criminelen, maar ook aan structurele veiligheid – sommige gebouwen zijn deels ingestort of dusdanig kaalgeplunderd dat je er beter niet in gaat. Daarnaast: bijna alle verlaten gebouwen zijn eigendom van de stad Detroit, en is het rondlopen in dat soort gebouwen niet helemaal legaal (want ‘trespassing’). Bij sommige gebouwen staat beveiliging, en deze gidsen zijn daar bekend mee, en zo mag je toch naar binnen. En natuurlijk weten die Urbex-ers ook veel van de geschiedenis van Detroit, weten ze wat wel/niet authentiek is, en kunnen ze je mooie shots voor je foto’s aanwijzen.

Via de website DetroitUrbex.com Ik heb een tour geregeld met Liz van Peeling Walls (regel haar tours via het email adres op deze pagina). Wij hebben een tour gedaan van 4 uur en hebben verschillende verlaten gebouwen bezocht, waaronder een verlaten autofabriek en een verlaten school. We reden door Detroit met onze eigen auto, Liz erbij in, parkeerden op haar aanwijzing op veilige plekken en gingen zo op excursie. Het was heel erg anders, heel erg indrukwekkend. Dit was absoluut een unieke ervaring, die ik voor geen goud had willen missen. Liz is een geweldige tourguide, maakt zelf ook fantastische foto’s, en heeft respect voor de plekken waar ze komt.

Hoogtepunt 1: de Fisher Plant

Fisher Automotive was een autobody en assemblagefabriek, gebouwd in 1919, waarin van alles werd gemaakt: koetsen (jaja, vroeger…), auto’s, maar ook vliegtuigen en tanks tijdens de tweede wereldoorlog, bussen, en ambulances. Fisher – destijds echt een grote naam in de Amerikaanse auto industrie – sloot zijn deuren in 1984. Tussen 1990 en 1993 is de fabriek nog kort gebruikt door de Carter Color Coat Company voor industrieel schilder- en spuitwerk. Sindsdien staat de fabriek – zes verdiepingen hoog – leeg. De hele fabriek staat te koop voor $300,000. Koopje, toch? Je krijgt er gratis zware bodemverontreiniging bij…

Het was een geweldige omgeving om rond te lopen. Hier een selectie van foto’s:

Dit soort verlaten gebouwen zijn natuurlijk prooi voor grafitti kunstenaars. Veel van dat graffiti werk is echt prachtig, echte kunstwerkjes, waar heel veel tijd in is gaan zitten. En hoe lullig is het dan als graffiti kunstenaar om te zien dat jouw graffiti-octopus overgesprayed is door een concurrent… Grote stukken ‘blinde muur’ zijn immers schaars. Gevolg: naming and shaming – en dat door heel de fabriek. Er bestaat serieuze rivaliteit tussen graffiti kunstenaars!

Er is nog zo’n indrukwekkende verlaten autofabriek in Detroit – de Packard Plant – die normaal gesproken ook op het programma staat. Dat ging deze keer niet: de film ‘Transformers’ wordt er momenteel opgenomen (makkelijk toch, een omgeving waar je helemaal los kan gaan met springstof en alles gewoon stuk mag…).

Hoogtepunt 2: de Hutchins Intermediate / Crosman Alternative School

Deze school is gebouwd in 1922, en zoals zoveel scholen in Detroit, door dalende aantallen scholieren gesloten in 2011. Op het hoogtepunt waren er ruim 2000 scholieren die naar deze school gingen – en aan het einde waren er dat nog maar 229. Dat kan niet meer uit… De eerste twee jaar werd het schoolgebouw nog bewaakt, maar in 2013 werd het gebouw geplunderd en werd het meeste metaal uit het gebouw gehaald. Bij dat soort gebouwen is het wonderlijk hoe snel het verval gaat. Het blijkt dat zodra de ramen gesneuveld zijn, het snel gaat: zeker in de hete zomers en de enorm koude winters van Detroit heeft het ‘weer’ snel vat op gebouwen en valt het plafond snel naar beneden.

In de school vind je naast heel veel klaslokalen ook twee gymlokalen en twee inpandige zwembaden (er werd gescheiden gesport), een bibliotheek en een aularuimte met podium en ballustrade voor publiek. In een van de lokalen trokken we een laatje open en vonden we oud huiswerk uit 1994. Historie… Weer een selectie van foto’s:

En dat was het dan… Absoluut een fantastische rondleiding! Thanks Liz!