Een paar weken geleden werd ik gevraagd door een collega om een gastcollege te geven in zijn cursus ‘Global Marketing’. Hij vroeg me of ik in een tijdsbestek van 50 minuten zijn studenten (zo’n 25) een presentatie kon geven over Marketing in Nederland. Natuurlijk wilde ik dat.

Voorbereiding

Maar ja, waar moet je het dan over hebben? Ik was niet de enige gastspreker dat semester, er zou ook iemand komen vertellen over India en nog iemand over Italie. En ik dus, over Nederland. Ik bedacht me dat het niet haalbaar zou zijn om de studenten iets te leren over een buitenland per se, maar dat ze door middel van mijn presentatie over dat buitenland de vaardigheid zouden moeten kunnen ontwikkelen om gevolgen voor marketing te formuleren. Ik bedacht dat het dus goed zou zijn om een paar dingetjes van Nederland uit te lichten, en om die vervolgens aan marketingimplicaties te koppelen.

Als ‘immigrant’ (want dat ben ik officieel, volgens de Amerikaanse wet) vergelijk ik mijn nieuwe land continue met mijn oude land, en zie ik verschillen tussen Amerika en Nederland. En die verschillen zijn prima om te keren. Daar waar ik lange afstanden en ruimte zie, ziet een Amerikaan in Nederland allemaal krapte. Daar waar mij grote auto’s opvallen, ziet een Amerikaan de kleine auto’s in Nederland. Daar waar mij de heuvels en bergen in het oog springen, is het de Nederlandse vlakte die hem fascineert.

Het gastcollege

Op basis van die verschillen heb ik een college in elkaar gezet. Ik ben begonnen met vragen wie er al eens in Nederland was geweest. Twee studenten (volgens die studenten). Eentje was in Amsterdam geweest (goed, hoewel Amsterdam niet bepaald representatief voor Nederland is), en een ander was in Denemarken geweest (“dat is toch een stad in Nederland?” Eh… nee, niet echt). Vervolgens vroeg ik wat studenten wisten van Nederland. De stereotypes kwamen langs: tulpen, klompen, molens, kaas, chocola (dat laatste is meer Belgisch/Zwitsers, maar goed) en ook het ‘red light district’, het Nederlandse drugsbeleid. Men kende haast geen Nederlandse merken, pas toen ik Heineken, Amstel, Randstad, en ING riep, herkende ze het een beetje.

Qua inhoud heb ik het vooral gehouden op de impact van geografie en demografie op marketing. Wat krijg je als je een plat land hebt met veel inwoners? Waarbij iedereen dus dicht bij elkaar woont, en er geen sprake is van tig ruimte voor auto’s om te parkeren en te rijden? Juist ja, fietsen. Veel fietsen. Ik heb ze, naast veel foto’s, onderstaande reclame laten zien:

En ik heb ze ook laten zien hoe Nederlanders naar Amerikanen kijken. Door het ruimtegebrek in Nederland hebben weinig huizen de ‘walk in closet’ zoals die in Amerika standaard is. Dat biedt natuurlijk de opening naar die andere, hele toffe reclame:

(Ik weet het, het zijn allebei bierreclames. Maar hee, die doen het goed bij studenten, en het zijn ook reclames waar niet te veel in wordt gesproken, en ze begrepen het helemaal).

Vervolgens, met nog wat theorie in de vorm van Hofstede’s Culturele Dimensies (voor de insiders), hebben we marketingimplicaties besproken. Bijvoorbeeld de grootte van verpakkingen. En hebben we een aantal reclameslogans besproken – zou dit wel of niet werken in Nederland?

Evaluatie

Als docent, maar zeker als gastdocent, ben je een soort entertainer. Je moet het je studenten naar hun zin maken. En binnen een semester heb je wel even de tijd om een relatie op te bouwen met je studenten, maar met een gastcollege van 50 minuten moet je binnen 5 minuten de studenten ‘mee’ hebben. En dat lukte me zeer goed. Vol energie, veel details tussendoor (“wisten jullie dat de Nederlanders Nieuw Amsterdam, nu New York, hebben geruild met de Engelsen voor Suriname en twee kisten beverhuiden? Beetje dom… Want anders spraken jullie nu Nederlands en hoefde ik niets te vertalen”), hier en daar een grapje (ik leek wel een stand up comedian…). Ze waren absoluut wakker en ze waren zeer geinteresseerd.

Mijn collega was tevreden, en ik kreeg van een aantal studenten face-to-face te horen dat ze het tof vonden. “That was awesome, professor!” Cool!