Wij gebruiken in Nederland (en zo’n beetje overal in de wereld) het metrische systeem. Wij gebruiken liters, meters, en kilo’s. Een liter gedeeld door 1000 is een mililiter, een meter keer 1000 is een kilometer, een kilo gedeeld door 10 is een ons (100 gram). Hoe simpel kan het zijn. Alles keer 10, 100, 1000 en je hebt de volgende maat te pakken. Uiterst effectief.

Er gaan 3 feet in een yard en 1760 yard in een mile

In Amerika gebruiken ze een ander systeem, het zogeheten Imperiale stelsel. En oh, ik KAN er maar niet aan wennen. Ik ben bijvoorbeeld 1 meter 78, en dat is hier 5,7 feet (oftewel 5 feet en 9 inches, want er gaan 12 inches in een foot). Iemand kan dus 5 feet 11 zijn. Gewichtmatig gebruiken ze hier ‘pounds’ – maar een Amerikaanse pound is niet hetzelfde als ons pond. In plaats van 500 gram is een Amerikaans pond 453 gram (en vraag me niet waarom). Dat ze geen kilometers hebben, maar miles, okee, dat wist ik, en dat een mile zo’n 1.6 kilometer is, daar is nog wel rekening mee te houden.

Maar al met al, er zit geen (of weinig) systeem in. De volgende stap kan gerust 2x, 4x, 5x, 7x, of 12x zijn. Dat het ingewikkeld is en tot misverstanden leidt, is geen verrassing. Zelfs in de wetenschap gaat het soms mis. Zo hebben ze in 1999 een satelliet die rond Mars zou vliegen verloren omdat ze vergeten waren de boel van het metrische systeem om te zetten naar het Imperial systeem. En dus was een afstand van 5 meter ineens 5 yards (de eigenlijke fout zat iets complexer in elkaar, maar dit was zo ongeveer het idee).

Koken: cups en pints

Wat dichter bij huis. Als je hier een recept gaat maken, dan lees je vaak ‘zoveel cups’ van dit en ‘zoveel cups’ van dat. Hoe irritant. Want ieders kopje is toch weer anders? Nu blijken dat ‘measurement cups’ te zijn, en is een cup een vaste hoeveelheid (van 237 mililiter. Niet denken dat een Engelse cup ook hetzelfde is: nee, daar is een cup 284 mililiter). Er gaan twee cups in een pint (zowel in Engeland als in een Amerika, maar de pints verschillen dus in grootte per die twee landen). Ook verschilt de hoeveelheid of je een vloeistof te pakken hebt of iets gedroogd (zoals rijst). En dan is ineens iets ‘fluid ounce’ (vloeibaar ons) (2,96 centiliter). Echt, het systeem is helemaal zoek.

Koken (per recept, of bijvoorbeeld via de achterkant van een pak rijst) is dus een uitdaging. Helemaal als je een Nederlands recept te pakken hebt, en er geen keukenweegschaal (!) in je keuken te vinden is (nee, logisch, je werkt hier met cups, niet met een precies meetsysteem zoals grammen en mililiters).

Gill, dram, peck, bushel, tierce, hogshead, pipe, butt, split…

En nee, we zijn nog niet klaar… De meestgebruikte maten, zoals yard, en mile, die leer je op een gegeven moment wel. Toen ik de measurement cups in de keuken had gevonden en eenmaal doorhad hoe groot een measurement cup is (dus ruim 200 ml), kon ik daar ook wel mee uit de voeten. Maar er zijner meer!! Er zijn nog de gill, de dram, bushel, tierce… etc. Allemaal anders. Overigens, dat “hogshead” (“varkenskop”) is een inhoudsmaat voor wijn, voor een vat van wel 238 liter.

Is die kennis nou nodig? Het is handig om te weten hoe zwaar je bent (in pounds), hoe lang je bent (in feet en inches), hoe lang je looprondje is (in miles), hoeveel brandstof je auto gebruikt (in gallons), en die measurement cup, die vind ik ook erg handig. De rest, die komt vanzelf wel.

Overigens, dit moeras aan rare maten is ook input voor trivia – laatst hadden we de vraag: hoeveel velletjes papier zitten er in een ‘ream’ (dat is dus een speciale papiermaat). Nou? (Het zijn er 500. En ja, we hadden goed gegokt. Pak printerpapier…)